Alberdingk Thijmplein

Alberdingk Thijm was een prominent rooms katholiek schrijver van gedichten en historische novellen. Hij doceerde als hoogleraar esthetiek en kunstgeschiedenis te Amsterdam. Daarbij was hij een Vondel en Bilderdijkkenner.

Katholieke schrijver

Alberdingk Thijm wordt vaak genoemd als een strijder voor culturele emancipatie van de katholieken. En dan vooral als redacteur van De Dietsche Warande onder het pseudoniem Pauwels Forrestier. Hij schreef de historische novelle ‘De Organist van den Dom’ en de kunsthistorische studie ‘De Heilige Linie’.

In de periode tussen 1840 en 1850, zijn meest dichterlijke jaren, ontplooide Alberdingk Thijm zich als een gedreven hervormer op kunstgebied en een vocale voorloper van de opkomende katholieke romantiek.

Joseph werd een echte Vondel-expert. In 1876 verscheen de bundeling van zijn ‘Portretten van Vondel’.

Antiprotestant

Vóór alles was Alberdingk Thijm antiprotestant. Hij wees zijn invloedrijke niet-katholieke collega’s en vrienden als Da Costa (van de Da Costastraat), Potgieter (van de Potgieterstraat) en Van Vloten (van de Van Vlotenstraat) op de grote invloed, die het katholicisme in de loop der eeuwen op de Nederlandse beschaving had gehad.

alles is gotisch in dien man, alles consequent

– Multatuli –

Thijm dwong ondanks zijn strijdbare aard bij vriend en vijand respect af. Dit is waarschijnlijk de reden dat hij een plein (en een straat) heeft gekregen in het toen katholieke én socialistische Spoorwijk.

Het plein

In 1921 werd het Alberdingk Thijmplein in Spoorwijk gesticht. Dit plein ligt in de kruising Potgieterstraat en Alberdingk Thijmplein.

Op het Alberdingk Thijmplein komen twee straten vorkvormig samen. De architect Berlage plaatste hier een markant verkenningspunt, de Alberdingk Thijmpleinschool.

De school

Op het Alberdingk Thijmplein stond/staat al jaren naast de voormalige Alberdaschool het borstbeeld van J.W. Albarda. En al die jaren was er verwarring over deze naam. Was Alberda een soort van afkorting van Alberdingk Thijm? Maar nee.

Op 20 maart 1923 werd de Alberdingk Thijmpleinschool geopend. De naam van de school werd in 1948 gewijzigd in de ir. J.W. Albardaschool. En sinds die tijd staat er een borstbeeld in het plantsoen voor de school.

In 2014 werd de school omgebouwd naar het Hindoecentrum Sewa Dhaam.

Foute straatnaam

Er was en is tot op de dag van vandaag verwarring over de schrijfwijze van de naam Alberdingk Thijm. Zo wordt de naam in Oisterwijk en Valkenswaard als Alberdinck Thijmstraat geschreven. Met de letter C in plaats van G.

In Den Haag werden tot in de jaren 1980 beide schrijfwijzen gehanteerd. Tegenwoordig zijn voor de straat alle straatnaambordjes, op een na, gestandaardiseerd naar het foute Alberdinck Thijmstraat. Het plein werd echter altijd correct geschreven, Alberdingk Thijmplein.

Lodewijk van Deyssel

Alberdingk Thijm kreeg vijf kinderen, waaronder in 1864 Karel. Deze Karel werd zelf een bekend schrijver onder het pseudoniem Lodewijk van Deyssel